Pratchettowskie światy

zdjęcie pochodzi ze strony http://www.terrypratchettbooks.com/

"W odległym, trochę już zużytym układzie współrzędnych, na płaszczyźnie astralnej, która nigdy nie była szczególnie płaska, skłębiona mgiełka gwiazd rozstępu]e się z wolna...
Spójrzcie...
Wielki A’Tuin, żółw, zbliża się płynąc powoli przez międzygwiezdną otchłań. Wodorowy szron pokrywa jego ciężkie płetwy, przedwieczną skorupę wyżłobiły kratery meteorów. Oczami wielkimi jak morza, przesłoniętymi bielmem i pyłem asteroidów, spogląda nieruchomo w Cel.
Mózgiem większym niż miasto, z geologiczną powolnością myśli tylko o Ciężarze.
Spory ułamek ciężaru można oczywiście przypisać Berilii, Tubulowi, Wielkiemu T’Phonowi i Jerakeenowi, czterem gigantycznym słoniom. Na ich spalonych gwiazdami, szerokich barkach spoczywa krąg Świata, na całym obwodzie otoczony girlandą wodospadu, a od góry przykryty jasnobłękitną kopułą Niebios." ("Kolor magii")

Terry Pratchett jest uznanym twórcą światowego bestsellera - serii Świat Dysku, z których pierwszy, "Kolor magii", został opublikowany w 1983 roku (i wtedy nie został bestsellerem ze względu na kiepską reklamę i marketing). W sumie, jest on autorem aż pięćdziesięciu bestsellerowych książek. Pisarz jest także laureatem wielu nagród, w tym Orderu Carnegie (za powieść "Zadziwiający Maurycy i jego uczone szczury") oraz British Book Awards. Jest doktorem honoris causa kilku uniwersytetów - m.in. Warwick, Portsmouth, Bath, Bristol. Z kolei w roku 1998 za zasługi dla literatury został udekorowany przez królową angielską Orderem Imperium Brytyjskiego. 18 lutego 2009 roku otrzymał tytuł szlachecki od królowej Elżbiety II, a w 2010 r. został nagrodzony World Fantasy Life Achievement Award. Książki Pratchetta zostały przetłumaczone na 37 języków i sprzedały się już w ponad 85 mln egzemplarzy. W Wielkiej Brytanii co roku książki Pratchetta sprzedają się w 2.5 mln. egzemplarzy. Pisarz jest drugim najbardziej popularnym i najlepiej sprzedającym się pisarzem w Anglii i siódmym pod tym względem nie amerykańskim pisarzem w Stanach Zjednoczonych. Także w Polsce Pratchett zrobił zawrotną karierę.

"+++ Błąd Dzielenia Przez Ogórek. Zainstaluj Wszechświat Ponownie I Rebutuj +++" ("Wiedźmikołaj", Hex)

Ten jeden z najbardziej wpływowych twórców fantasy, na podstawie książek którego powstają sztuki teatralne (m.in. "Piramidy", "Panowie i Damy"), filmy (m.in. "Wiedźmikołaj", "Piekło pocztowe", "Kolor magii:), gry komputerowe (m.in. Okalecz Pana Cebulę, Świat Dysku: Ankh-Morpork) oraz komiksy ("Kolor Magii Terrego Pratchetta", "Blask Fantastyczny Terry'ego Pratchetta"), już jako trzynastolatek zarobił na swoim pierwszym opowiadaniu - "The Hades Business". Opowiadanie ukazało się najpierw w gazetce szkolnej, a dwa lata później w czasopiśmie "Science Fantasy". Zarobione w ten sposób pieniądze młody Pratchett przeznaczył w całości na używaną maszynę do pisania. Pierwszą powieść - "Dywan" - Terry napisał jako siedemnastolatek. "Dywan" został wydany w 1971 r. oraz ponownie, po delikatnym przeredagowaniu przez samego pisarza, w 1991 r. Szczęściarze, którym udało się kupić książkę z pierwszego wydania, być może trafili na egzemplarze z rysunkami pokolorowanymi przez samego sir Pratchetta!
Pisarz przez wiele lat pracował jako dziennikarz i dopiero w 1987 r. porzucił ostatecznie dziennikarstwo na rzecz pisarstwa, któremu poświęcił się całkowicie. Było to zapewne spowodowane ogromnym sukcesem wydanego w 1986 r. "Blasku fantastycznego", który jednocześnie zapoczątkował "pratchettowskie szaleństwo" :) Druga książka cyklu Świat Dysku stała się początkiem sukcesu całej serii.
W 2007 r. zdiagnozowano u pisarza rzadką odmianę choroby Alzheimera, lecz to nie powstrzymało go przed tworzeniem nowych książek. Tyle tylko, że ostatnio większość z nich Pratchett dyktuje swojemu sekretarzowi, a nie pisze sam na komputerze/maszynie.

Świat Dysku Pratchetta jest różnorodny, pełno w nim najrozmaitszych postaci, istot, miejsc i poruszanych tematów. Powieści wchodzące w skład serii można podzielić na kilka grup ze względu na wątek przewodni utworu. Należy jednak pamiętać, że często wątki te mieszają się, przenikają i trudno jest przypisać konkretną książkę do jednej określonej grupy. Zazwyczaj wyróżnia się następujące wątki:
1. Rincewind i magowie z Niewidocznego Uniwersytetu
- "Kolor magii"
- "Blask fantastyczny"
- "Czarodzicielstwo"
- "Eryk"
- "Ciekawe czasy"
- "Ostatni kontynent"
- "Ostatni bohater"
- "Niewidoczni akademicy"
- "Nauka świata Dysku" (trzy części)

"Jak dotąd prędkość ta nie została zmierzona, ale uważa się, że ciemność jest szybsza niż światło, a to ze względu na zdolność tak szybkiego usuwania się z drogi." (Nauka świata Dysku I")

2. Straż miejska, Samuel Vimes
- "Straż! Straż!"
- "Zbrojni"
- "Na glinianych nogach"
- "Bogowie, honor, Ankh-Morpork"
- "Piąty elefant"
- "Prawda"
- "Straż Nocna"
- "Łups!"
- "Niuch"

"Morderstwo w Ankh-Morpork zdarzało się raczej rzadko, ale było wiele samobójstw. Zapuszczać się nocą w zaułki na Mrokach to samobójstwo. Poprosić o małego drinka w barze dla krasnoludów to samobójstwo. Powiedzieć „Masz kamienie we łbie” do trolla to samobójstwo. Łatwo jest popełnić samobójstwo w Ankh-Morpork, jeśli się nie uważa." ("Zbrojni")

3. Śmierć albo bardziej właściwie ŚMIERĆ
- "Mort"
- "Kosiarz"
- "Muzyka duszy"
- "Wiedźmikołaj"
- "Złodziej Czasu"

"- Moja babcia mówiła, że umrzeć to jakby zasnąć - oświadczył Mort z odrobiną nadziei w głosie.
TRUDNO MI TO STWIERDZIĆ. NIE ROBIŁEM ANI JEDNEGO ANI DRUGIEGO." ("Mort")

4. Wiedźmy czyli Babcia (Esmeralda) Weatherwax, Niania (Gytha) Ogg, Tiffany Obolała (vel Akwila Dokuczliwa), Magrat Garlick oraz inne mniej słynne czarownice
- "Równoumagicznienie"
- "Trzy Wiedźmy"
- "Wyprawa czarownic"
- "Panowie i Damy"
- "Maskarada"
- "Carpe Jugulum"

"Większość czarownic nie wierzy w bogów. Wiedzą naturalnie, że bogowie istnieją. Czasami ubijają z nimi różne interesy. Ale nie wierzą w nich. Zbyt dobrze ich znają. To tak jakby wierzyć w listonosza." ("Wyprawa czarownic") 

5. Nac Mac Feegle - znani także jako Wolni Ciut Ludzie, Piktowie, Bliżej Nieznani Napastnicy, Na Pewno Uzbrojeni, To on, trzeci od lewej! lub Oskarżeni
- "Panowie i Damy"
- "Wolni Ciut Ludzie"
- "Kapelusz pełen nieba"
- "Zimistrz"
- "W północ się odzieję"
- "Niuch"

"Historia Figli ginie w pomroce czasu. Twierdzą, że Królowa przepędziła ich z Krainy Baśni, ponieważ sprzeciwiali się jej złośliwej tyranii. Słyszy się także wersję, iż zostali zwyczajnie wyrzuceni za pijaństwo." ("Kapelusz pełen nieba")

6. Cohen Barbarzyńca
- "Blask fantastyczny"
- "Ciekawe czasy"
- "Trollowy most"
- "Ostatni bohater"

"- Żadnych skarbów - burknął Cohen. - Wydałem wszystko. Przepiłem wszystko. Wszystko rozdałem. Zgubiłem.
- Powinieneś zaoszczędzić coś na starość.
- Nigdy nie przypuszczałem, że czeka mnie jakaś starość." ("Trollowy most")

7. Moist Von Lipwig
- " Piekło Pocztowe"
- "Świat Finansjery"
- "Raj podatkowy" - jeszcze niewydany

"Człowiek ukradł pięć dolarów i stawał się drobnym złodziejaszkiem. Ale kiedy ukradł tysiące dolarów, był albo rządem, albo bohaterem." ("Piekło pocztowe")

Ale opowiadając o Terrym nie mogę nie wspomnieć o innych jego pracach. Bo Świat Dysku to nie jedyny świat, jaki powstał dzięki wyobraźni pisarza. Pratchett powołał do życia Nomów (trylogia dla dzieci), Johnnego Maxwella (Cykl o Johnnym Maxwellu), "Nację" czy cykl napisany razem ze Stephenem Baxterem ("Długa Ziemia" - na razie ukazała się pierwsza powieść sf). Do tego dochodzą jeszcze inne pojedyncze tytuły, jak chociażby "Zadziwiający Maurycy i jego uczone szczury", "Kot w stanie czystym", "Dobry omen", "Spryciarz z Londynu" i inne.

Od której książki zacząć przygodę z Pratchettem. Ja polecam któryś z tytułów wchodzący w skład cyklu Świat Dysku. Radziłabym zacząć od początku, czyli od "Koloru magii". Generalnie to tutaj wszystko się zaczyna, to tutaj poznajemy płaski świat i jego lokatorów. To dobrze uporządkuje Waszą wiedzę o tym świecie, przemierzającym wszechświat na wielkim żółwiu, o jego mieszkańcach; pomoże Wam zrozumieć więcej z kolejnych książek. Jeśli jednak nie macie takiej możliwości albo po prostu nie chcecie, możecie równie dobrze sięgnąć po dowolną część. Wiele z nich stanowi odrębną całość i nie wymaga znajomości poprzedniej (zdarzają się wyjątki).

Starałam się bardzo mocno, żeby post nie był zbyt długi ... Ale, nijak nie mogłam, nie napisać tego, co właśnie przeczytaliście! A i tak okroiłam wiadomości i wpis, więc ... Trochę tego jest :) Mam jednak nadzieję, że nie zanudziłam Was i dotrwaliście do końca :) Tak, tak, to już koniec! :D Możecie odetchnąć :P Jeszcze tylko kilka pytań do Was :)

Zetknęliście się już z twórczością Pratchetta? Jeśli tak, to co przeczytaliście? Jakie są Wasze wrażenia? A jeśli nie, to czy macie zamiar sięgnąć po którąś z książek Terry`ego? Po którą/które?
Jak Wam się podoba Świat Dysku? Może porozmawiamy o zaletach i wadach, jakie dostrzegacie, książek Pratchetta?
A, co sądzicie o innych dokonaniach pisarza? O jego współpracach z innymi pisarzami, naukowcami, matematykami? :)
Macie ulubioną postać pratchettowską? Jaką i dlaczego to właśnie tą?
Oglądaliście filmy (miniseriale) powstałe na podstawie książek Pratchetta? Jakie? Podobały się Wam? Ciekawi mnie, co o nich sądzicie.
A, może, jesteście graczami i graliście w którąś z gier bazujących na Świecie Dysku? Opowiedzcie o tym.
O, czym - związanym z Terrym Pratchettem i jego twórczością - chcielibyście poczytać i porozmawiać na Dyskusyjach? O której z książek? O filmach? O której postaci? A może o jakimś konkretnym wątku? Może o polskim akcencie u Pratchetta?
Jestem ciekawa Waszych odpowiedzi i propozycji :)
Edyta jej Zapiski spod poduszki kłaniają się i polecają do czytania ;)